Leg onmiddellijk de verfkwast neer! De fiscale ellende van box 3
12 juni 2024 | Blog
De Hoge Raad der Nederlanden, onze hoogste rechtsprekende instantie in o.a. belastingzaken, heeft onderkend dat het tijd werd om duidelijkheid te scheppen over de belastingheffing over box 3-inkomsten en heeft hier vorige week (eerder dan verwacht) een aantal uitspraken over gedaan. De moderne communicatietechnieken zijn inmiddels ook doorgedrongen tot het aloude instituut van de Hoge Raad, want voor de communicatie hierover is een modern middel gebruikt: de uitspraak werd via een livestream voorgelezen door Maarten Feteris, één van de rechters van de Hoge Raad. Helaas liet de internetverbinding te wensen over, waardoor vaak net op het moment dat het spannend werd, het beeld bevroor.
Box 3 herstelwet: broddelwerk van onze fiscale wetgever
Uiteindelijk werd gelukkig wel redelijk snel duidelijk waar het naar toe gaat met box 3: de wet ‘rechtsherstel box 3’, waarmee getracht is de breuken die zijn ontstaan door het Kerstarrest van de Hoge Raad1 te repareren, deugt op haar beurt ook niet. Helaas weer een voorbeeld van broddelwerk van onze fiscale wetgever. De Hoge Raad is vrij ver gegaan in het bieden van duidelijkheid over de wijze van belastingheffing over het daadwerkelijk genoten rendement. Jammer genoeg niet op alle vlakken met de gewenste uitkomst.
Waardestijging van verhuurde woning wordt als rendement gezien
Helder is in ieder geval dat de belastingplichtige zelf aan de slag moet! Hij zal moeten aantonen dat het daadwerkelijk door hem in een bepaald jaar genoten rendement lager is dan het forfaitair vastgestelde rendement (voor 2023 bijvoorbeeld 6,17% over beleggingen en andere bezittingen). Wat minder prettig is, is dat daarbij ook rekening moet worden gehouden met ongerealiseerde waardestijgingen. Indien bijvoorbeeld de WOZ-waarde van een verhuurde woning met € 30.000 is gestegen, ziet de Hoge Raad dit als rendement, naast de ontvangen huur. Hoe je van een dergelijke waardestijging van bakstenen je inkomstenbelasting kan betalen, is mij niet duidelijk.
Maar gemaakte kosten en heffingvrij vermogen tellen dan weer niet mee
Ook geeft de Hoge Raad aan dat je geen rekening mag houden met gemaakte kosten (uitgezonderd eventuele rentelasten). De redelijkheid van dit standpunt ontgaat mij, vandaar mijn oproep in de kop van dit artikel om de verfkwast te laten vallen. Dit standpunt nodigt immers uit om vooral niet te veel kosten te maken aan verhuurd onroerend goed. Je kunt er fiscaal niks mee. Sterker nog, maak je kosten om de (verhuurde) woning er goed uit te laten zien? Dan kan dit een waardestijging tot gevolg hebben, die evenzo vrolijk in de belastingheffing wordt betrokken. Nee, erg redelijk lijkt dit niet, maar het is wel onze hoogste rechter die er kennelijk zo over denkt.
De Hoge Raad spreekt ook uit dat je geen rekening mag houden met het heffingvrij vermogen indien je het werkelijk genoten rendement belast wenst te hebben. Ook dit uitgangspunt lijkt mij niet erg eerlijk. Tenslotte mag geen rekening worden gehouden met inflatie en vindt er geen compensatie over de jaren heen plaats. Dit maakt het misschien iets eenvoudiger, maar zeker niet eerlijker.
Wat staat jou als box 3-belastingplichtige te wachten?
We wachten met spanning af of de wetgever er nu eindelijk fatsoenlijk werk van gaat maken. Wordt in het nieuwe systeem, dat vanaf 2027 actief moet zijn – als die deadline al gehaald wordt -, wel weer toegestaan om de kosten van een verhuurde woning in aftrek te brengen? Of ziet de wetgever hier een onverwachte kans op extra belastinginkomsten?
Eén ding is wel duidelijk: er is werk aan de winkel voor de belastingplichtige met box 3-vermogen en diens adviseur. Staat een belastingaanslag (vanaf het jaar 2017) nog niet vast2, bereken dan of het daadwerkelijk genoten rendement lager is dan waarvoor je bent aangeslagen. Heb je een vraag over deze berekening of wil je bezwaar maken? Ik en mijn collega-adviseurs helpen je graag verder. Neem gerust contact op met jouw adviseur.
1 Hoge Raad 24 december 2021, nummer 21/01243.
2 De belastingdienst heeft 2,5 miljoen aanslagen met box 3 inkomsten nog niet definitief vastgesteld.
