Schijnzelfstandigheid in de bouw: handhaving Wet DBA in 2025
26 augustus 2024 | Blog
Het einde van het handhavingsmoratorium op de wet DBA is in zicht. En daarom krijgen ondernemers en hun relaties steeds vaker bezoek van de Belastingdienst. Om ZZP’ers te beschermen tegen situaties zoals bij Deliveroo, wordt onderzocht of er bij bedrijven sprake is van schijnzelfstandigheid. Zo ook in de bouw, een sector waarin veel zelfstandigen actief zijn. Wat betekent het einde van het handhavingsmoratorium voor die sector? En wat wordt er precies onderzocht door de Belastingdienst? In samenwerking met AABO Rijssen, leggen we uit wat je kunt verwachten tijdens zo’n bezoek, zodat jij – als werkgever in de bouwsector óf daarbuiten – goed bent voorbereid.
Einde handhavingsmoratorium: wat gaat de Belastingdienst onderzoeken?
De afgelopen jaren is de handhaving rondom schijnzelfstandigheid binnen de wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie) telkens opgeschort, maar aan dit handhavingsmoratorium komt in 2025 een eind. Vanaf 1-1-2025 zal worden gehandhaafd en zal de Belastingdienst vaker toetsen of iemand daadwerkelijk zelfstandige is. Dit werd onlangs door de staatssecretaris van Financiën en de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bevestigd. Voor jou als ondernemer is het daarom belangrijk om te weten of het inhuren van een zzp’er wordt gezien als zelfstandigheid of als werknemerschap.
Welke punten onderzoekt de Belastingdienst in het kader van schijnzelfstandigheid:
- Wordt de zelfstandige aangestuurd en gecontroleerd door de opdrachtgever, of kan hij/zij zelf bepalen hoe en wanneer het werk gedaan wordt?
- Komen de werkzaamheden van de zelfstandige structureel voor binnen de organisatie? Bijvoorbeeld een zelfstandige timmerman die in opdracht werkt voor een timmerbedrijf. Of betreffen het aparte werkzaamheden? Zoals bijvoorbeeld een tegelzetter die in opdracht werkt voor een timmerbedrijf.
Op basis van de antwoorden hierop, neemt de Belastingdienst al dan niet vervolgstappen. Werk je met de juiste contracten en voert de zzp’er zijn werk daadwerkelijk als zelfstandige uit? Dan is er geen verder onderzoek nodig. Maar is dit niet het geval, dan wordt verder onderzoek gedaan. Dan wordt bijvoorbeeld bekeken of de zelfstandige zich profileert als zelfstandig ondernemer, door het hebben van bijvoorbeeld een website, een eigen uiterlijke herkenning en het doen van investeringen.
Sancties en boete op schijnzelfstandigheid
Na het onderzoek bepaalt de Belastingdienst of het in de aangetroffen situatie gaat om schijnzelfstandigheid. Wordt de zzp’er gezien als werknemer? Dan moet je met terugwerkende kracht de sociale lasten voor de werknemer betalen én wordt een boete opgelegd. Hierbij rekent de Belastingdienst terug tot het einde van het handhavingsmoratorium (1 januari 2025). Dit kan behoorlijk in de kosten lopen:
Een zzp’er ingehuurd voor 1 jaar tegen €40 per uur (1600 uur productief = €64.000) die als schijnzelfstandige wordt gezien, kan resulteren in €16.000 aan sociale lasten plus €16.000 boete, in totaal €32.000 extra kosten.
Het is daarom essentieel om als ondernemer op de hoogte te zijn van de precieze regels met betrekking tot het inhuren van zelfstandigen.
Wat betekent dit voor de bouwsector en andere sectoren?
Met circa 230.000 zzp’ers in de bouwsector (een verdubbeling in 10 jaar tijd), zal het ons niet verbazen als velen van hen gezien worden als schijnzelfstandige. Daarmee staan de bouwsector, haar werkgevers en haar zzp’ers voor een aantal belangrijke veranderingen als het om schijnzelfstandigheid gaat. Het is cruciaal om op de hoogte te blijven van deze ontwikkelingen en te voldoen aan de (nieuwe) regels. Dat geldt natuurlijk óók voor werkgevers in andere sectoren.
Wat kun jij als werkgever doen?
Door de opschorting van het handhavingsmoratorium is het komende half jaar hét moment om je zaken inzichtelijk te maken:
- Controleer en beoordeel je actieve modelcontracten;
- Gebruik de webmodule beoordeling arbeidsrelatie om te toetsen of jouw ingehuurde zzp’ers aangemerkt worden als schijnzelfstandigen;
- Bij constatering van schijnzelfstandigheid: stel nieuwe modelcontracten op, overweeg de persoon in dienst te nemen of kies ervoor de opdracht op te schorten.
Heb je vragen over jouw specifieke situatie als werkgever? Onze adviseurs staan voor je klaar. Neem contact op met jouw eigen adviseur of met onze salarisadviseurs via 0546 – 62 99 00.
Dit blogartikel is geschreven in samenwerking met AABO, onze samenwerkingspartner voor salarisadministratie in de bouwsector.